Welkom op Zeg maar Yes!

Toont jouw kind interesse in anderen? Ik vraag me af hoeveel ik mag verwachten van mijn net 9-jarige. Ik hoor soms gesprekken tussen hem en zijn vrienden waarin zij hem van alles vertellen en vragen, maar hij doet dat niet echt terug. Hij heeft net bij een vriendje gegeten en we kwamen erachter dat toen hij z’n bord leeg had, hij gewoon weg is gegaan, terwijl de rest nog aan het eten was! Dat mag echt niet, vinden wij.

Hij vraagt niet aan z’n broertje hoe een feestje was als die de hele dag weg is geweest, vraagt niks als je zegt dat je je niet lekker voelt etc. Mijn jongste is veel empathischer en lijkt daar meer gevoel voor te hebben. Mijn oudste is wel heel gevoelig, er gaat van alles in hem om, hij is zachtaardig en heeft veel vriendjes. Maar ik vraag me af hoe lang dat nog kan duren als het zulk eenrichtingsverkeer blijft. Of is dat normaal? De hele dag lijkt voor hem te gaan om z’n routines zoveel mogelijk naleven, en hij vindt het heel moeilijk daar van af te wijken. Routines zijn zijn security blanket. Enerzijds niet gek denk ik, maar anderzijds zit het hem in de weg. Hij slaat soms speel afspraakjes af, omdat ie liever doet wat hij gewend is. Kan de laatste tijd ook echt minder een echte conversatie hebben, je moet het echt uit hem halen.

Verwacht ik nou teveel van hem? Is er iets wat we (niet) zouden moeten doen? Iemand tips?

Heb je het hem wel eens verteld dat mensen dat prettig vinden als je vraagt hoe hun dag was?

J(8) is in dat opzicht mega sociaal. Wil graag weten hoe de dag was. Als iemand een feestje had vraagt hij erna. Bedenkt zelf dat hij cadeautjes moet kopen voor verjaardagen.

Maar als ik je bericht lees denk ik dat je meer denkt dan alleen dit stukje. Klopt dat? (Zit zelf comfortabel in een tunnel ivm J dus ff driedubbelcheck)

Mijn 9 jarige is heel geïnteresseerd en empathisch.
Vraagt regelmatig hoe het gaat, is behulpzaam als ik een slechte dag heb, gaat goed om met zijn zusje, onthoudt alles van zijn neefjes en nichtjes (hij moest vanmorgen zijn nichtje bellen om succes te wensen bij het afzwemmen en daarna wilde hij bellen of de diploma behaald was).
Als hij iets krijgt, bewaart hij het ook meestal om te delen met z'n zus.
Helaas dus een beetje TE.

Dochter van 7 is alles behalve geïnteresseerd of empathisch.

Mijn dochter had afgelopen woensdag haar kinderfeestje en toen hadden we een picknick (binnen weliswaar omdat het weer om te huilen was) en die meiden van allemaal 8 jaar hebben ruim drie kwartier over de picknick gedaan en honderduit gekletst over van alles en nog wat. Dat vond ik echt leuk om te zien. Dat ze er de tijd voor namen en echt samen konden praten over allerlei dingen. Mijn kinderen van 8 en 9 zijn naar elkaar of mij toe niet erg empatisch, maar meer gericht op zichzelf en of alles wel eerlijk verdeeld is en afspraken worden nagekomen. Maar ik vind dat ze naar andere kinderen toe wel sociaal zijn, ook naar hun jongere neefje en nichtjes. Mijn zoon snapt veel sociale interacties niet en mist veel van wat er gebeurt. Hij distantieert zich ook en gaat buiten de groep zitten of spelen. Ook tijdens kinderfeestjes. Hij past zich niet aan als hij moet samenwerken. Hij stemt dan niet af, maar hij kan wel heel erg empatisch zijn.

Mijn 9 jarige is heel geïnteresseerd en empathisch.
Vraagt regelmatig hoe het gaat, is behulpzaam als ik een slechte dag heb, gaat goed om met zijn zusje, onthoudt alles van zijn neefjes en nichtjes (hij moest vanmorgen zijn nichtje bellen om succes te wensen bij het afzwemmen en daarna wilde hij bellen of de diploma behaald was).
Als hij iets krijgt, bewaart hij het ook meestal om te delen met z'n zus.
Helaas dus een beetje TE.

Dochter van 7 is alles behalve geïnteresseerd of empathisch.

Even een aanvulling: ze kan het wel, als ze wil maar ze wil het dus gewoon niet. Dat zegt ze ook. Ze 'wint' er niets mee als ze het wel of niet vraagt. En delen doet ze alleen met haar vriendje, ze kan het dus wel maar kiest er voor om het niet te doen.

Ik denk niet dat je teveel van hem verwacht.
Ik denk dat je zelf al aan een bepaalde richting aan denkt, klopt dat?

Ga naar de dokter of poh jeugd. Zij kunnen met jou meekijken, denken of doorverwijzen.
Ik ben de eerste keer zonder zoon geweest, volgende week ga ik met zoon.
Dan kan je je zorgen uiten zonder rekening te moeten houden met jouw kind. Ik heb op mijn telefoon een lijstje gemaakt wat ik allemaal wil bespreken dus misschien is dat voor jou ook nog een tip?

Nouuu ik maakte me nog niet erg dusdanig zorgen dat ik hem wil laten onderzoeken of denk dat er iets meer aan de hand is hoor! Maar, misschien zou ik dat wel moeten denken afgaande op jullie reacties. Ik dacht eigenlijk vooral dat we zelf nog wel wat konden tweaken om hem wat te helpen 😬

Heb je het hem wel eens verteld dat mensen dat prettig vinden als je vraagt hoe hun dag was?

)

Ja en dat kan hij dan vervolgens ook wel doen. Maar dat moeten we hem dan goed uitleggen. Bijv als vriend lang in het buitenland is, dan bespreken we van tevoren dat we meer van de jongens verwachten. Dat doen ze dan ook heel braaf haha, en dan roept hij meteen als ik ‘ zie op de BSO ‘hoe was je dag??’ Maar het lijkt niet echt uit hemzelf te komen nog.

Siesa en Gstq, mijn zoon kàn het dus ook wel. En hij speelt ook graag samen met andere kinderen, en is een van de populaire jochies in de klas. Delen vindt hij ook belangrijk. Maar, ook dat kun je terugleiden naar ‘regels’ hè. Hij houdt gewoon van weten hoe dingen moeten, routines, doen wat hij altijd doet. Alleen denk ik dat als je ouder wordt, dat wat van je verwacht wordt wel wat verandert… dan wordt wederkerigheid steeds belangrijker…

Doorverwijzen naar de poh oid lijkt me wel wat vergezocht. Ik denk dat het helemaal niet zo abnormaal is wat je zoon laat zien hoor. Het ene kind is nou eenmaal socialer dan het andere kind. Je kunt hem natuurlijk leren dat hij niet zomaar weg mag gaan wanneer hij zelf klaar is met eten (moet er stiekem wel om lachen 😅) maar je hoeft echt nog geen hele sociale interacties van het te verlangen hoor. Als hij een beetje op z’n ouders lijkt dan komt dat echt wel goed!

Thanks voor de relativering Lady! Denk ook dat ie dit soort situaties niet meer verkeerd inschat na onze preek net 😇😬 ik hoop wel nog op meer tips. Moeten we het er juist veel met hem over hebben of juist niet? Af en toe een beetje hinten of meer expliciet situaties met hem nabespreken?

Ik zou me niet per se zorgen maken. Het ene kind is socialer dan het andere. Daarnaast is het ook wel een leeftijdsdingetje denk ik. Mijn jongste is heel sociaal en empathisch. Meer dan de oudste. Maar ze kan ook gewoon ineens van tafel gaan omdat ze klaar is en geen zin meer heeft om te zitten. Ik vind dat weinig met sociaal te maken hebben. Meer met normen en waarden en dus ook 'regels'.

En misschien voelde je zoon zich wel onprettig bij het vriendje aan tafel? Gingen dingen anders dan thuis en wilde hij ineens weg?

Ik zou gewoon uitleggen wat de etiquette is als je bij anderen eet en me er verder niet zo druk om maken nog. Eigenlijk zijn ze nog piepjong.

Ik zou me ook geen zorgen maken hoor. Je kunt hem hooguit uitleggen dat het leuk is om een wedervraag te stellen in een gesprek maar dan is het nog aan hem wat hij er mee doet. Het zijn ook kinderen hè. Mijn zoon is ook nogal van het functionele, iedereen is ook anders. En als hij gewoon vriendjes heeft etc. dan lijkt het hem ook niet echt in de weg te zitten.

Ik zou er ook niet teveel de nadruk opleggen, dan wordt het ongemakkelijk en gespeeld denk ik. Ik zou af en toe wat vragen stellen en dan evt. laagdrempelig wat tips geven. Zodat hij zich er niet rot over voelt. Goede voorbeeld geven lijkt me het belangrijkste!

En het is einde schooljaar, misschien ook toe aan vakantie? Dan ook niet te streng zijn, kids hebben ook vakantie nodig.

Als je kijkt naar de (sociaal-emotionele) ontwikkelingsfases bij kinderen, zullen de meeste kinderen van deze leeftijd inderdaad al wel meer empathie, wederkerigheid en (groeiend) begrip van sociale situaties laten zien. Tegelijk is elk kind anders en is dat dus ook niet direct reden voor zorg o.i.d. Ik ben dan wel nieuwsgierig hoe hij is in samenwerken, onderhandelen, conflicten met leeftijdsgenoten en op andere manieren rekening houden met anderen? Kan hij zich dan bijvoorbeeld wel aanpassen als hij moet samenwerken / samen spelen en de ander het anders wil dan hij?

Mijn oudste, bijna 10, kan bij vlagen egocentrisch zijn, het vooral op haar manier willen, vergeten rekening te houden met anderen etc. Maar meestal is ze sociaal, empathisch en opmerkzaam. Ze maakt uit zichzelf complimentjes naar anderen, kan goed non-verbale communicatie 'lezen' om te zien hoe het met iemand gaat, schiet snel iemand te hulp of vraagt hoe het gaat, kan overleggen. Een sociaal en zorgzaam kind dat meestal goed rekening met anderen kan houden en tegelijk voor haar eigen mening en wensen kan staan. Jongste van 8 is belangstellend naar de wereld en mensen om haar heen, maar is nog volop in ontwikkeling m.b.t. sociale vaardigheden / omgaan met eigen emoties / zelfvertrouwen. Die kan wel zomaar ergens bij weg lopen of volledig geen rekening houden met een ander, maar dan vanuit onzekerheid of emotie.

Wat ik zelf doe is heel veel sociale situaties bespreken, 'ondertitelen' en dus inderdaad uitleggen. Maar ze leren ook veel vanuit observeren omdat ik daarin veel voordoe en ook bewust oefensituaties creëer. Dat zit ook wel heel erg van nature in mij en is nog meer automatisme vanuit mijn werk. Ik zie dat vooral oudste dochter dit soort dingen dus vaak exact zo doet als ik ze zou doen.

Ik zou ook heel veel gaan ondertitelen dan.
Sociale situaties uitleggen.
Ik doe dat bv ook bij films of tijdens het voorlezen.

Je hoeft niet meteen aan autisme te denken maar ik vind de podcast van Geef me de 5 daar wel heel duidelijk in. Zij hebben daar een onderwerp over. Ik heb veel aan die podcast voor mijn dochter maar ook bij mijn zoon.
Kan je veel info uit halen die je laagdrempelig kan gebruiken voor jouw zoon.

Denk dat het idd ook deels karakter kan zijn hoor of het er meer van nature in zit of niet. Mijn oudste (ook 9 natuurlijk ;)) leeft meer in haar hoofd en denkt er zeker niet altijd aan even te vragen hoe het met anderen zit. Wij wijzen haar er soms op (na de vakanties is het ook leuk als jij ook even aan je bestie vraagt waar zíj geweest is of benoemen het juist even als ze het wél doet hoe fijn dat is) en verder is het vooral voorleven en dan pakt ze t vanzelf op hopelijk als ze wat ouder is. Bij mijn zoontje (5) zit het er veel natuurlijker in. Ik denk soms ook juist omdat hij de jongste is, altijd al gewend dat er een zus is om mee te delen?

Ik zou me er ook geen zorgen om maken. Mijn oudste dochter heeft pas geleden haar enkel gebroken en in plaats van medelijden (naast de pijn moest ze ook het schoolreisje missen) ontstond er bij broer en zusje jaloezie omdat zij krukken kreeg en met mij in het ziekenhuis een taartje had gegeten. Naar een kind in de klas hadden ze wel empathie laten zien vermoed ik 😇

Sowieso zijn ze daar totaal nog niet in sociaal wenselijk gedrag naar elkaar toe. Neem jij maar het grootste of het laatste stukje taart/ snoep of wat dan ook. Dat lukt nog echt niet.

Ik zou niet teveel uitleggen. Bij mijn dochter in het gips natuurlijk wel gedaan. Maar verder denk ik dat hoe je zelf in het leven staat en doet het meeste laat zien.

Grappig dat je die combinatie noemt van gek zijn op routines + niet altijd even empathisch reageren.

De oplossing kan erin liggen om dat te combineren, denk ik!

Hier is het routine dat we elke avond met het avondeten een rondje doen: "hoe was jouw dag" Mijn zoon van 15 is dat helemaal gewend geraakt en wil ook altijd echt even van iedereen horen hoe de dag was. Als we mij per ongeluk overslaan omdat we afgeleid raken en het gesprek een andere wending neemt, dan vraagt hij altijd nog even, voordat hij van tafel gaat: en hoe was jouw werkdag, mam? Zo lief.

Je kan het na schooltijd ook doen als er een vriendje komt spelen. Er routine van maken dat je even wat eet en drinkt en dat je aan elkaar vraagt hoe de schooldag was, hoe het ging in de pauze of bij gym etc. En dan ook iedereen even 'aan de beurt' laten komen, inclusief jezelf.

Ik denk dat het normaal is, zeker omdat je zoon zo gevoelig is. Er gaat veel om in zijn hoofd. Je zegt dat hij routines gebruikt om zijn dag in te delen, in zijn hoofd werkt dat misschien hetzelfde en is er juist daardoor misschien minder ruimte voor andere dingen. Dat hij er niet naar informeert maakt het niet gelijk dat hij niet empatisch is. Is hij op andere momenten wel betrokken? Wat als zijn broertje zich bezeert oid?

Olivia: het kan idd dat er daar iets gebeurde waardoor hij weg wilde, dat gebeurt bij dat vriendje weleens.

Gstq: haha typisch van die gebroken enkel. Bijzonder hoe die dynamiek thuis dan zo anders is dan op school hè. Toch die peer pressure?
Het wel of niet uitleggen blijf ik over twijfelen. We hebben dit van jongs af aan altijd veel gedaan, ook om ze te helpen situaties voorspelbaar te houden. Volgens mij heeft dat er altijd toe geleid (of heeft het geholpen) dat ze heel makkelijk zijn als dingen anders gaan, goed met tegenslag kunnen omgaan, en eigenlijk ook nooit driftbuien hebben of écht boos/onhandelbaar zijn. Dus het zit wel een beetje in onze opvoedstijl dat we ze graag bij de hand nemen. Maar je zet me wel aan het denken: misschien moeten we hem meer zijn eigen ding laten ontdekken

Sophie: leuk dat je reageert!! Misschien is dat wel de reden dat de jongste het vanzelf meer doet idd! Die heeft sowieso een meer open blik op de wereld (ohh mama heb je een nieuwe trui??). Helpt het bij jouw oudste dan bv als je even hint naar de interesse tonen in andermans vakanties?

Siesa: ik merk dat ik het wel lastig vind dat het door sommigen van jullie ‘meteen’ aan autisme gelinkt wordt, daar dacht ik echt niet aan. Maar, dat is natuurlijk een heel spectrum dus wie weet kan ik best wel wat leren van jullie tips of bijvoorbeeld van die podcast. Ik ga m opzoeken! Thanks!

Lilou: voor zover ik er zicht op heb kan hij goed samenwerken, en kan en wil hij zich dan ook goed aanpassen aan de ander als dat nodig is. Hij moet in zijn plusklasje veel samenwerken met allerlei leerlingen, en hoe ik het van hem begrijp vindt hij dat vooral leuk. Het frustreert hem iig niet gelukkig als dat anders gaat dan hij zou willen. Ik denk wel dat hij makkelijk opgeeft, dat hij niet echt confrontatie aan zou gaan maar het eerder laat gaan, en dan denkt dat het een volgende keer wel komt. Lief hoe jouw oudste dat allemaal doet! Het fascineert me ook echt wel. Als hij dan thuis komt met een verhaal over dat iemand pijn had, of iets heftigs meemaakt thuis, dan vragen wij honderduit maar dan blijkt vaak al snel dat hij zelf niks meer weet en zich zeker ook niet heeft afgevraagd hoe iets zat. Dat interesseert hem dan niet? Hoe dat kan, terwijl hij wel zoveel vriendjes heeft die graag met hem spelen, vind ik echt bijzonder.

Wat mooi dat dat voorleven wat je doet zo’n effect heeft op je oudste. Ik ga dat ook proberen

Lot, thanks voor de relativering. Je zet me wel aan het denken want volgens mij geven we niet genoeg echt laagdrempelig tips maar bespreken we het vaker echt uitgebreid met hem. Dat maakt dat hij verdrietig wordt, volgens mij ook omdat hij dan niet precies begrijpt wat we nou echt bedoelen (of wat nou echt het probleem is). Ik denk dat we bang zijn dat als we dat niet meer doen, het meer loslaten, dat het dan echt escaleert ofzo. Wat Olivia zegt, dat ze nog zo piepjong zijn, maakt juist dat ik het gevoel heb dat er nú nog wat aan te doen is ofzo…

Da’s wel een leuke tip Filoria! We doen het natuurlijk al wel tijdens het eten, maar misschien kunnen we er echt wat meer een momentje van maken. Goeie!

SoGood: dat zou natuurlijk kunnen, dat hij het alleen niet uitspreekt maar dat er wel van alles in z’n hoofd gebeurt. Wie weet als z’n broertje zich bezeert is het meer een routinematige ‘gaat het?’ Maar niet iets invoelenders… gelukkig merkt hij het iig wel op ;)

Interessante vraag Zora!

Ik denk altijd dat onze zoon niet empathisch zou zijn, dat ligt in de verwachting. Maar eigenlijk vind ik dat wel mee vallen en vind ik 'm juist wel empathisch. Natuurlijk nog op kinderlijke wijze maar hij kan soms ineens echt oprecht vragen hoe het op werk was en dan echte vragen daarover stellen. Of als één van ons pijn heeft kan hij echt invoelend reageren. Of bij ziek of verdriet zijn, gaat hij echt voor me zorgen.
Naar z'n vriendinnetjes toe weet ik het niet hoe empathisch hij is. Los van alle moeilijkheden en problematiek is dit wel een eigenschap die ik bij hem zie.

Ik ben zelf ook niet zo van het doorvragen ofzo bij mensen. Niet uit geen interesse, maar puur omdat ik denk dat mensen wel vertellen wat ik moet weten over privé dingen en het anders dan vast niet willen delen. Ook van vriendinnen weet ik echt niet alles of vaak vergeet ik ook dingen zoals vakanties of andere dingen, waar andere zeker wel naar zouden vragen 🫣
Aan de andere kant ben ik wel empathisch. Dus dat vind ik echt wel wat anders dan 'interesse tonen'. Maar; is een luisterend oor bieden niet al fijn. En ook: iemand waar je dingen aan kan vertellen zonder direct 100 vragen te krijgen.. dat is ook weleens fijn toch.
Als hij het maar soms even terugvraagt; een soort automatische 'goed, en met jou?' Als iemand vraagt hoe het met hem gaat.

Je hoeft niet meteen aan autisme te denken maar ik vind de podcast van Geef me de 5 daar wel heel duidelijk in. Zij hebben daar een onderwerp over. Ik heb veel aan die podcast voor mijn dochter maar ook bij mijn zoon.
Kan je veel info uit halen die je laagdrempelig kan gebruiken voor jouw zoon.

Deze podcast zou iedereen eigenlijk moeten luisteren. Al is het maar de eerste paar afleveringen waar ze dieper op autisme in gaan. Het geeft zo’n mooi veel genuanceerder beeld van autisme. Ik had al veel over autisme gelezen en gehoord omdat ik heel veel mensen met autisme ken. Alleen dit heeft het beeld zo genuanceerd.